Czym jest BLIK? Definicja, zasady działania i możliwości systemu płatności

BLIK to jedno z najbardziej innowacyjnych i skutecznych rozwiązań płatniczych stworzonych w Polsce, które w dekadę odmieniło krajowy rynek płatności detalicznych i zyskało międzynarodowe uznanie.

System wystartował w lutym 2015 roku z inicjatywy Polskiego Standardu Płatności i od początku łączył prostotę obsługi z wielowarstwowym bezpieczeństwem. Dziś w jednej aplikacji bankowej łączy płatności w e‑commerce i sklepach stacjonarnych, przelewy na telefon, wypłaty i wpłaty z bankomatów oraz płatności zbliżeniowe.

W 2024 roku BLIK obsłużył 2,4 mld transakcji o łącznej wartości ok. 350 mld zł, co oznacza średnio 64 płatności na mieszkańca Polski. Aktywnych użytkowników było 18,5 mln, co czyni BLIK dominującą metodą płatności mobilnych w kraju.

Kluczowe liczby 2024

Poniżej podsumowanie najważniejszych metryk wykorzystania BLIKA w 2024 roku:

Fundamentem działania są jednorazowe, sześciocyfrowe kody ważne przez 2 minuty, generowane w aplikacji banku i potwierdzane w niej biometrią lub PIN‑em. Ta architektura, połączona z natychmiastową realizacją, uczyniła BLIK najpopularniejszą metodą płatności w polskim e‑commerce.

Historia i geneza powstania systemu BLIK

W 2013 roku sześć wiodących banków w Polsce połączyło siły, by stworzyć wspólny standard płatności mobilnych. Pomysł, firmowany przez Zbigniewa Jagiełłę (ówczesnego prezesa PKO Banku Polskiego), oparto o doświadczenia z systemu IKO i przekształcono w otwartą, bankową platformę.

Oto sześć banków założycieli systemu:

• PKO Bank Polski,
• Alior Bank,
• Bank Millennium,
• ING Bank Śląski,
• Santander Bank Polska (dawniej BZ WBK),
• mBank.

13 stycznia 2014 r. zarejestrowano spółkę Polski Standard Płatności (PSP), która koordynuje rozwój systemu, infrastrukturę i standardy. Operatorem rozliczeń została Krajowa Izba Rozliczeniowa. PSP dołączył do European Mobile Payment Systems Association, a 9 lutego 2015 r. uruchomiono BLIK, który w pół roku zdobył milion aktywnych użytkowników i w 2015 r. otrzymał nagrodę EFMA za innowację.

Najważniejsze kamienie milowe rozwoju BLIKA:

• Kwiecień 2015 – czeki BLIK (dziewięciocyfrowe kody z hasłem, jednorazowe wykorzystanie);
• Jesień 2015 – przelewy P2P na numer telefonu (rozliczenia natychmiastowe między użytkownikami);
• Grudzień 2015 – mPOS BLIK (płatności bez tradycyjnych terminali u małych akceptantów);
• Grudzień 2018 – strategiczne porozumienie z Mastercard (droga do ekspansji zagranicznej);
• Kwiecień 2020 – Mastercard zostaje siódmym udziałowcem PSP;
• Marzec 2019 – płatności powtarzalne (subskrypcje i rachunki u wybranych partnerów);
• Rok 2021 – płatności zbliżeniowe BLIK oparte o tokeny Mastercard (działają także za granicą);
• 11 sierpnia 2022 – przejęcie 100% udziałów w słowackim Viamo (operator P2P);
• 29 stycznia 2024 – przekształcenie PSP w spółkę akcyjną;
• Rok 2024 – start ekspansji zagranicznej na Słowację;
• Styczeń 2025 – Revolut jako pierwszy zagraniczny dostawca BLIKA (dla rachunków w PLN);
• Maj 2025 – list intencyjny dot. przystąpienia do European Payments Alliance (EuroPA).

Rosnąca popularność przyciągnęła też uwagę oszustów; przypadki wyłudzeń kodów BLIK w latach 2019–2020 wzmocniły akcje edukacyjne banków i PSP dotyczące bezpiecznego korzystania z systemu.

Architektura techniczna i mechanizmy bezpieczeństwa

Architektura BLIKA łączy aplikacje banków (Android, iOS, HarmonyOS), scentralizowany system autoryzacji i rozliczeń PSP oraz infrastrukturę KIR. Rozdzielenie ról między komponenty przyspiesza przetwarzanie i wzmacnia bezpieczeństwo.

Każdy kod BLIK ma 6 cyfr i jest ważny 2 minuty. System nie przechowuje wrażliwych danych użytkowników, a kody są zarządzane centralnie przez PSP.

Najważniejsze warstwy bezpieczeństwa w BLIK:

• Krótka ważność kodu – minimalizuje ryzyko nadużyć przy ewentualnym przechwyceniu;
• Silna autoryzacja w aplikacji banku – transakcja wymaga potwierdzenia PIN‑em lub biometrią;
• Dodatkowy PIN przy wybranych operacjach – m.in. przy wypłatach z bankomatów i wyższych kwotach w POS;
• Rozdzielenie komponentów – aplikacja banku, centralny system PSP i KIR działają niezależnie;
• Szyfrowanie i integralność danych – ochrona informacji na całej ścieżce przetwarzania;
• Nadzór NBP – status istotnego systemu płatności detalicznych i podwyższone wymogi ciągłości;
• Własna infrastruktura PSP – przetwarzanie i rozliczenia w kraju, bez zależności od podmiotów zagranicznych.

Tak wygląda proces płatności BLIK krok po kroku:

1. Użytkownik uruchamia aplikację banku i generuje sześciocyfrowy kod BLIK.
2. Wpisuje kod w terminalu POS, serwisie internetowym lub bankomacie.
3. Na telefonie pojawia się prośba o autoryzację z detalami transakcji (kwota, odbiorca).
4. Użytkownik zatwierdza operację w aplikacji (PIN lub biometria; czasem dodatkowy PIN na terminalu).
5. Transakcja jest realizowana natychmiast, a użytkownik otrzymuje potwierdzenie.

Sama znajomość kodu nie wystarcza do płatności — niezbędny jest dostęp do zabezpieczonej aplikacji bankowej.

W zakupach online dostępny jest tryb „bez kodu” dla zaufanych sklepów i przeglądarek – przy kolejnych transakcjach użytkownik potwierdza płatność wyłącznie w aplikacji.

Czeki BLIK to dziewięciocyfrowy kod i hasło PIN zdefiniowane przez wystawcę; środki są blokowane, a czek można zrealizować jednorazowo. Niewykorzystana różnica wraca na konto właściciela.

Płatności zbliżeniowe (od 2021 r.) wykorzystują NFC i tokeny Mastercard. Wystarczy odblokować telefon i zbliżyć do terminala — działa także bez internetu, a bezpieczeństwo bazuje na blokadzie urządzenia.

Płatności powtarzalne BLIK występują w trzech wariantach:

• Subskrypcje o stałej kwocie – automatyczne pobrania w cyklu rozliczeniowym;
• Rachunki o zmiennej kwocie – każdorazowe potwierdzenie w aplikacji;
• Płatności okazjonalne – automatyczne pobranie przy zamówieniu usługi.

Funkcjonalności i możliwości systemu

BLIK rozwinął się w kompletny ekosystem mobilnych płatności bezgotówkowych. Najważniejsze możliwości to:

• Płatności online – proste wpisanie kodu i autoryzacja w aplikacji; 1,2 mld transakcji w 2024 r.;
• Zakupy bez kodu – zaufane sklepy i przeglądarki, potwierdzenie tylko w aplikacji;
• Płatności w terminalach – kod BLIK lub zbliżeniowo; 576,8 mln transakcji w 2024 r.;
• Płatności zbliżeniowe – 263,1 mln transakcji o wartości 11,7 mld zł, średnio 45 zł;
• Przelewy P2P na numer telefonu – natychmiastowe rozliczenia; 604,8 mln przelewów w 2024 r.;
• Wypłaty i wpłaty w bankomatach/wpłatomatach – 70,4 mln operacji (średnio 705 zł);
• Czeki BLIK – jednorazowe kody dla płatności i wypłat bez aplikacji po stronie odbiorcy;
• Płatności powtarzalne – subskrypcje, rachunki i pobrania okazjonalne konfigurujesz w aplikacji;
• Integracje z platformami – m.in. App Store, operatorzy płatności (np. Adyen), a w wybranych bankach powiązanie z kartą kredytową.

Wypłaty BLIK w Polsce są bezpłatne we wszystkich bankomatach z logo BLIK, niezależnie od właściciela urządzenia. Wpłaty działają analogicznie we wspieranych wpłatomatach.

Ekosystem uczestników i model biznesowy

Ekosystem BLIKA obejmuje wiele ról — od operatora standardu, przez banki i agentów rozliczeniowych, po akceptantów i regulatora. Struktura własnościowa PSP odzwierciedla bankowe korzenie projektu: PKO Bank Polski, Alior Bank, Bank Millennium, ING Bank Śląski, Santander Bank Polska i mBank, a siódmym udziałowcem jest Mastercard. 29 stycznia 2024 r. PSP przekształcił się w spółkę akcyjną.

Główne grupy uczestników i ich rola w systemie:

• Polski Standard Płatności (PSP) – operator systemu, standardy, autoryzacja i rozliczenia;
• Banki uczestniczące – aplikacje mobilne, obsługa klientów, limity i bezpieczeństwo;
• Akceptanci – sklepy online i stacjonarne, platformy e‑commerce i usługodawcy;
• Operatorzy płatności i agenci rozliczeniowi – wdrożenia BLIKA w kanałach online/offline;
• Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR) – infrastruktura i rozliczenia międzybankowe;
• Narodowy Bank Polski (NBP) – nadzór nad istotnym systemem płatności detalicznych.

Na początku 2025 r. BLIK był dostępny w ok. 20 bankach w Polsce (obok banków‑założycieli m.in. Bank Pekao, BNP Paribas, Crédit Agricole, Citi Handlowy, Nest Bank, VeloBank, Bank Pocztowy, BOŚ oraz liczne banki spółdzielcze). Revolut dołączył w styczniu 2025 r. jako pierwszy zagraniczny dostawca BLIKA dla rachunków w PLN (z ograniczeniami funkcjonalnymi i geograficznymi).

Z perspektywy użytkownika BLIK jest przeważnie bezpłatny. Koszty akceptacji ponoszą sprzedawcy w formie prowizji agentów rozliczeniowych i operatorów płatności, a standardy techniczne i rozliczenia międzybankowe koordynuje PSP. Powszechna akceptacja — zwłaszcza w e‑commerce — oraz stabilny model rozliczeń napędzają dalszą skalowalność systemu.