System płatności BLIK to jeden z najszybciej rozwijających się sposobów płatności bezgotówkowych w Polsce – wygodny w sklepach stacjonarnych i online, a do tego bezpieczny dzięki autoryzacji w aplikacji bankowej. BLIK eliminuje konieczność posiadania karty i opiera się na silnym uwierzytelnianiu w aplikacji bankowej, dzięki czemu płatności są szybkie i bezpieczne.
- Geneza i charakterystyka systemu płatności BLIK
- Infrastruktura techniczna i wymagania implementacyjne dla przedsiębiorców
- Procedura przyjmowania płatności BLIK z wykorzystaniem kodu na terminalu
- Perspektywa klienta – proces generowania i wykorzystania kodu BLIK
- Płatności zbliżeniowe BLIK – technologia i procedury operacyjne
- Czeki BLIK – specyfika i zastosowanie w transakcjach terminalowych
- Integracja BLIK z kasami fiskalnymi – możliwości i implementacja
- Mechanizmy bezpieczeństwa i uwierzytelniania w systemie BLIK
- Korzyści biznesowe z wdrożenia systemu BLIK dla przedsiębiorców
- Wykorzystanie BLIK w kontekście międzynarodowym
- Procedury zwrotów i anulowania transakcji BLIK
- Aspekty prawne i regulacyjne związane z obsługą płatności BLIK
- Szkolenie personelu i optymalizacja procesów obsługi transakcji
Geneza i charakterystyka systemu płatności BLIK
BLIK powstał jako wspólna inicjatywa sześciu polskich banków, aby stworzyć zunifikowany standard płatności mobilnych. Transakcje realizowane są jednorazowymi sześciocyfrowymi kodami generowanymi w aplikacji bankowej lub – w przypadku czeków – dziewięciocyfrowymi kodami.
BLIK jest zintegrowany z aplikacjami bankowymi i dostępny m.in. w Alior Bank, PKO BP, ING Bank Śląski, Bank Millennium czy mBank. Użytkownik aktywuje BLIK w aplikacji i może ustawić limity transakcji kwotowe oraz ilościowe.
Najważniejsze zastosowania BLIKA to:
- płatności w terminalach w punktach stacjonarnych,
- płatności online,
- wypłaty z bankomatów,
- wpłaty we wpłatomatach i urządzeniach dualnych,
- przelewy na telefon,
- cashback (wypłata gotówki przy kasie).
Popularność BLIKA stale rośnie – tylko od lipca do września zrealizowano 625,5 mln transakcji o wartości 89,4 mld zł.
Dla szybkiego porównania trybów płatności BLIK zobacz zestawienie:
| Tryb BLIK | Identyfikator | Ważność | Wymagania techniczne | Gdzie działa | Dodatkowe zabezpieczenia |
|---|---|---|---|---|---|
| Kod BLIK | 6 cyfr | ok. 120 s | aplikacja banku | terminal w Polsce, sklepy online | autoryzacja w aplikacji (PIN/biometria) |
| Czek BLIK | 9 cyfr + hasło 4 cyfry | wg ustawień banku | utworzenie czeku w banku; do realizacji aplikacja nie jest wymagana | wybrane sklepy, bankomaty | zabezpieczenie hasłem, blokada kwoty |
| Zbliżeniowy BLIK | token (bez przepisywania kodu) | transakcja ad hoc | NFC, blokada ekranu, aplikacja banku | każdy terminal kartowy z logo Mastercard (Polska i zagranica) | tokenizacja (MDES), odblokowanie telefonu |
Biorąc pod uwagę rosnącą popularność BLIK, udostępnienie tej formy płatności staje się praktycznie koniecznością i realnie wspiera wzrost sprzedaży oraz lojalność klientów.
Infrastruktura techniczna i wymagania implementacyjne dla przedsiębiorców
Aby uruchomić BLIK w punkcie sprzedaży, potrzebne są odpowiednie urządzenia i umowa z agentem rozliczeniowym. Nie każdy terminal obsługuje BLIK – przed zakupem lub wymianą urządzenia warto to zweryfikować u dostawcy.
Najważniejsze wymagania techniczne i organizacyjne to:
- Kompatybilny terminal lub kasa online – obsługa BLIK (kod lub zbliżeniowo) powinna być dostępna w modelu urządzenia;
- Umowa z agentem rozliczeniowym – dodanie BLIK w konfiguracji akceptanta i przygotowanie terminala do obsługi transakcji;
- Aktualne oprogramowanie – bieżące aktualizacje firmware’u zapewniają zgodność z najnowszymi standardami;
- Łączność – stabilne połączenie (GPRS/Wi‑Fi/Ethernet) do autoryzacji płatności;
- Szkolenie personelu – obsługa kodu, zbliżeniowości i zwrotów BLIK.
Wiele nowoczesnych kas fiskalnych online oferuje już BLIK bez dodatkowego terminala, co upraszcza infrastrukturę i skraca czas transakcji. Posiadanie terminala z funkcją płatności BLIK staje się standardem i skraca czas transakcji, bo klient nie musi sięgać po portfel.
Procedura przyjmowania płatności BLIK z wykorzystaniem kodu na terminalu
Poniżej znajduje się skrócona ścieżka przyjęcia płatności kodem BLIK na terminalu:
- Wybierz w terminalu: Sprzedaż.
- Wprowadź kwotę transakcji i zatwierdź.
- Wskaż metodę: Płatność mobilna/BLIK.
- Poproś klienta o wpisanie 6‑cyfrowego kodu BLIK z aplikacji banku.
- Klient zatwierdza transakcję w aplikacji (PIN/biometria).
- Terminal wyświetla wynik i drukuje potwierdzenie (opcjonalnie).
Na terminalach Ingenico logika jest podobna: po wprowadzeniu kwoty wybiera się BLIK (przycisk/ekran), klient generuje i wprowadza kod, a następnie autoryzuje transakcję w aplikacji. Cała płatność kodem BLIK to kilka kroków: wybierz Sprzedaż, wprowadź kwotę, wskaż BLIK, klient wpisuje kod i zatwierdza transakcję w aplikacji.
Perspektywa klienta – proces generowania i wykorzystania kodu BLIK
Klient płaci kodem BLIK w kasie w kilka chwil. Najprostszy scenariusz wygląda tak:
- Uruchamia aplikację banku i wybiera BLIK.
- Przepisuje kod z aplikacji na terminal.
- Potwierdza transakcję w aplikacji (PIN/biometria).
Do płatności wystarczy jednorazowy, sześciocyfrowy kod ważny przez około 120 sekund – karta nie jest potrzebna.
Alternatywą są czeki BLIK – 9‑cyfrowe kody zabezpieczone 4‑cyfrowym hasłem, które można przekazać innej osobie lub zrealizować w sklepie/bankomacie. Użytkownik nadaje wartość czeku, a niewykorzystana różnica wraca na konto.
Kod jest jednorazowy i po wykorzystaniu lub upływie czasu ważności wygasa, co ogranicza ryzyko nadużyć.
Płatności zbliżeniowe BLIK – technologia i procedury operacyjne
Płatności zbliżeniowe BLIK upraszczają proces – nie trzeba przepisywać kodu. Wystarczy NFC, włączona blokada ekranu i aktywna funkcja w aplikacji banku.
Aktywacja płatności zbliżeniowych przebiega w aplikacji banku następująco:
- Wejdź do sekcji BLIK i wybierz: Płatności zbliżeniowe BLIK.
- Aktywuj usługę, zaakceptuj regulamin i wskaż konto do obciążenia (jeśli wymagane).
- Włącz NFC i blokadę ekranu (PIN/biometria).
- Ustaw aplikację banku jako domyślną do płatności telefonem.
- Potwierdź aktywację w aplikacji banku (PIN/biometria).
Jak zapłacić zbliżeniowo w sklepie:
- Kasjer wprowadza kwotę, ty odblokowujesz telefon.
- Zbliżasz telefon do czytnika NFC terminala.
- Na telefonie i terminalu pojawia się potwierdzenie płatności.
Płatności zbliżeniowe BLIK działają dzięki Mastercard Digital Enablement Service i są akceptowane wszędzie tam, gdzie można płacić kartą zbliżeniowo. Do płatności zbliżeniowych BLIK nie jest potrzebny internet – wystarczy włączone NFC.
Usługa cieszy się dużą popularnością: aktywowano ją już prawie 3 mln razy, a płatności dokonano w 152 krajach. Tylko w I kwartale 2024 r. zrealizowano 39,2 mln transakcji o wartości 17 mld zł.
Czeki BLIK – specyfika i zastosowanie w transakcjach terminalowych
Czek BLIK to dziewięciocyfrowy kod zabezpieczony czterocyfrowym hasłem, który pozwala zapłacić w wybranych sklepach lub wypłacić gotówkę z bankomatu – także bez aplikacji w telefonie odbiorcy. Środki są blokowane na koncie wystawcy do czasu realizacji lub wygaśnięcia czeku.
Najczęstsze zastosowania czeków BLIK w biznesie obejmują:
- przekazywanie środków klientom do wykorzystania w sklepie,
- wypłatę nagród i benefitów,
- świadczenia dla pracowników i kontrahentów,
- aktywacje promocyjne i konkursowe.
Realizacja czeku na terminalu wymaga wpisania 9‑cyfrowego numeru i 4‑cyfrowego hasła, a terminal musi rozpoznać dłuższy format i umożliwić wprowadzenie hasła.
Integracja BLIK z kasami fiskalnymi – możliwości i implementacja
Nowoczesne kasy fiskalne online coraz częściej obsługują BLIK bez dodatkowego terminala. Dzięki temu kwoty sprzedaży są automatycznie powiązane z ewidencją fiskalną, co minimalizuje pomyłki i oszczędza czas.
Kluczowe atuty integracji BLIK z kasą fiskalną:
- Mniej urządzeń – kasjer obsługuje wszystko w jednym interfejsie;
- Niższe koszty – brak wydatków na osobny terminal i jego serwis;
- Szybsza obsługa – automatyczne przekazywanie kwot i raportowanie;
- Łatwiejsze rozliczenia – spójne raporty bez ręcznego uzgadniania.
Uruchomienie wymaga umowy z agentem rozliczeniowym i aktualizacji oprogramowania kasy (często zdalnie). Interfejs jest intuicyjny i zbliżony do obsługi płatności kartowych.
Mechanizmy bezpieczeństwa i uwierzytelniania w systemie BLIK
Bezpieczeństwo w BLIK opiera się na wielowarstwowej ochronie i silnej autoryzacji w aplikacji bankowej. Płacąc BLIKIEM, stawiasz na wygodę i bezpieczeństwo – każda transakcja wymaga autoryzacji w aplikacji bankowej.
Kluczowe mechanizmy bezpieczeństwa to:
- Jednorazowe kody – 6‑cyfrowy kod ważny ok. 120 s, bezużyteczny po wykorzystaniu;
- Silna autoryzacja – potwierdzanie w aplikacji banku PIN‑em lub biometrią;
- Tokenizacja MDES – przy płatnościach zbliżeniowych rzeczywiste dane nie trafiają do terminala;
- Wymóg odblokowania telefonu – dodatkowa bariera przy zbliżeniowych płatnościach BLIK;
- Limity transakcyjne – kwotowe i ilościowe, konfigurowalne w aplikacji lub bankowości internetowej;
- Powiadomienia i monitoring – alerty o operacjach i blokada podejrzanej aktywności.
Korzyści biznesowe z wdrożenia systemu BLIK dla przedsiębiorców
BLIK zwiększa wygodę klientów i efektywność obsługi, co przekłada się na przychody. Udostępnienie BLIK realnie zmniejsza liczbę porzuconych koszyków, skraca czas obsługi i zwiększa przychody oraz lojalność klientów.
Najważniejsze korzyści dla punktu sprzedaży:
- Szybsze transakcje – mniej kroków po stronie klienta i kasjera;
- Wyższa konwersja – więcej akceptowanych form płatności, mniej rezygnacji;
- Większy zasięg – dotarcie do użytkowników płacących telefonem;
- Pozytywny wizerunek – nowoczesne, przyjazne klientom metody płatności;
- Cashback – dodatkowa usługa przy okazji zakupów, większy ruch w sklepie;
- Bezpieczeństwo – silna autoryzacja i mniejsze ryzyko błędów gotówkowych.
Wystarczy wyświetlić kod BLIK, wpisać go na terminalu i zatwierdzić – a w trybie zbliżeniowym tylko odblokować telefon i zbliżyć do terminala.
Wykorzystanie BLIK w kontekście międzynarodowym
Płatności zbliżeniowe BLIK działają na terminalach z logo Mastercard także za granicą. Nie potrzebujesz internetu ani karty – wystarczy telefon z NFC i aktywnym BLIK zbliżeniowym.
Podczas płatności kwota w walucie obcej jest przeliczana na złote wg zasad operatora, a transakcja pojawia się w historii operacji w aplikacji banku – tak jak w kraju.
Procedury zwrotów i anulowania transakcji BLIK
Zwrot BLIK opiera się na krótkim kodzie z potwierdzenia sprzedaży – system odnajduje transakcję i zwraca środki na konto klienta. Anulowanie odbywa się analogicznie do transakcji kartowych.
Aby sprawdzić status ostatnich operacji BLIK na terminalu, wykonaj:
- Wejdź do menu TRANSAKCJE.
- Wybierz APM Status.
- Wskaż: Sprzedaż lub Zwrot – terminal pokaże status i wydrukuje potwierdzenie.
W raportach rozliczeniowych transakcje BLIK widnieją w sekcji „Karty finansowane przez bank”, a na zestawieniu szczegółowym są oznaczane fikcyjnym numerem karty, co ułatwia księgowanie.
Aspekty prawne i regulacyjne związane z obsługą płatności BLIK
BLIK nie zwalnia z ewidencjonowania sprzedaży na kasie. Zgodnie z Ustawą o VAT sprzedaż na rzecz osób fizycznych i rolników ryczałtowych musi być rejestrowana. Płatność BLIK nie zwalnia z obowiązku posiadania i używania kasy fiskalnej.
Najważniejsze obowiązki po stronie przedsiębiorcy:
- RODO – wdrożenie zabezpieczeń dla przetwarzanych danych transakcyjnych;
- Umowa z agentem rozliczeniowym – jasne zasady rozliczeń, prowizji i reklamacji;
- Transparentna informacja – oznaczenie akceptacji BLIK w punkcie sprzedaży;
- Brak niedozwolonych opłat – brak dodatkowych surcharge za BLIK;
- Zgodność systemowa – aktualne oprogramowanie urządzeń i procedury bezpieczeństwa.
Szkolenie personelu i optymalizacja procesów obsługi transakcji
Choć BLIK jest intuicyjny, krótkie szkolenie przyspiesza obsługę i minimalizuje błędy. Mimo intuicyjności interfejsu, odpowiednie przeszkolenie personelu jest kluczowe dla sprawnej obsługi różnych scenariuszy płatności i sytuacji wyjątkowych.
Program szkoleniowy powinien obejmować:
- Płatność kodem – wybór trybu, wprowadzenie kwoty, akceptacja i wydruk potwierdzeń;
- Płatność zbliżeniowa – wymagania (NFC, blokada ekranu), wsparcie klienta przy kasie i samoobsłudze;
- Czeki BLIK – wprowadzanie 9‑cyfrowego kodu i 4‑cyfrowego hasła;
- Zwroty i anulacje – odnajdywanie transakcji, APM Status, raporty;
- Komunikację z klientem – jasne instrukcje, informowanie o dostępności BLIK;
- Procedury awaryjne – ponowna próba, alternatywna metoda płatności, kontakt z pomocą techniczną.