System płatności mobilnych BLIK, jeden z najbardziej innowacyjnych projektów fintech w Polsce, wchodzi w nową fazę rozwoju. Po latach dostępności wyłącznie na Androidzie płatności zbliżeniowe BLIK mają w końcu trafić na iPhone’y, co jest możliwe dzięki otwarciu dostępu do NFC na mocy unijnego Digital Markets Act.
Pierwsze wdrożenia produkcyjne planowane są na 2025 rok, a wszystko wskazuje na to, że ING Bank Śląski może wystartować jako pierwszy – potwierdzają to zapisy regulaminu wchodzącego w życie 20 czerwca 2025 roku. To przełom dla kilku milionów użytkowników iPhone’ów w Polsce, dotąd ograniczonych do Apple Pay.
Implementacja wpisuje się w strategię ekspansji BLIK i ambicję bycia pierwszym systemem w Europie oferującym niezależne od Apple płatności zbliżeniowe na iOS.
Historia i rozwój systemu BLIK w Polsce
System BLIK zadebiutował w 2015 roku jako wspólny standard polskich banków – alternatywa dla globalnych rozwiązań. Za rozwój odpowiada Polski Standard Płatności (PSP), którego udziałowcami są m.in. Alior Bank, Bank Millennium, Santander Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank, PKO Bank Polski oraz Mastercard.
W 2024 roku zrealizowano 2,4 mld transakcji (+37% r/r) o wartości 347,3 mld zł (+43% r/r), a w ciągu dekady użytkownicy wykonali łącznie 7 mld transakcji o wartości bliskiej biliona złotych. Dynamika wzrostu potwierdza dominującą pozycję BLIK w Polsce.
Najważniejsze cechy, które napędzają popularność BLIK:
- integracja z bankowością – dostęp bez dodatkowych aplikacji, bezpośrednio w aplikacjach największych banków;
- jednorazowy kod BLIK – sześciocyfrowy, ważny 2 minuty, zwiększający bezpieczeństwo autoryzacji;
- szeroka funkcjonalność – płatności w sklepach i online, wypłaty z bankomatów bez karty, przelewy na telefon.
Wraz z rozwojem smartfonów BLIK rozszerzał możliwości. W 2021 roku na Androidzie uruchomiono płatności zbliżeniowe, co znacząco przyspieszyło proces płacenia i przyjęło się błyskawicznie.
Ograniczenia Apple i interwencja Unii Europejskiej
Od 2014 roku Apple ograniczało dostęp do NFC w iPhone’ach wyłącznie do Apple Pay, uzasadniając to bezpieczeństwem. Po dochodzeniu antymonopolowym i wejściu w życie Digital Markets Act firma otworzyła NFC dla zewnętrznych dostawców w EOG.
Od iOS 17.4 (marzec 2024) Apple udostępnia w Europie interfejsy HCE (host card emulation), a zobowiązania obowiązują przez 10 lat od 17 lipca 2024. Dostęp jest warunkowy i wymaga specjalnego uprawnienia HCE oraz spełnienia rygorystycznych norm bezpieczeństwa i prywatności.
Przypadki użycia nowych API Apple obejmują:
- płatności w sklepach,
- klucze samochodowe,
- transport publiczny,
- identyfikatory,
- klucze domowe i hotelowe,
- karty członkowskie,
- bilety na wydarzenia.
Stan obecny: płatności zbliżeniowe BLIK na Androidzie
Płatności zbliżeniowe BLIK wystartowały w lipcu 2021 (pierwszy: Bank Millennium) i są dostępne w największych bankach: Alior Bank, Bank Millennium, Santander Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank i PKO Bank Polski.
Usługę aktywowało ponad 3,5 mln osób. W III kwartale 2024 zrealizowano 79,3 mln operacji (+114% r/r), a w I połowie 2024 ponad 108 mln transakcji (+89% r/r). Popularność zbliżeniowego BLIK rośnie lawinowo.
Konfiguracja jest prosta. Aby włączyć zbliżeniowy BLIK na Androidzie, wykonaj te kroki:
- Włącz NFC w ustawieniach telefonu;
- aktywuj blokadę ekranu (biometria lub PIN);
- wybierz aplikację banku jako domyślną do płatności telefonem (możesz zmienić na Google Pay w razie potrzeby);
- zapłać, odblokowując telefon i zbliżając go do terminala.
Kluczowe korzyści tej metody:
- szeroka akceptacja – działa na każdym terminalu przyjmującym karty; w kasach samoobsługowych wybieraj płatność kartą;
- płatności za granicą, także offline – bez karty walutowej i wymiany waluty; kurs pojawia się na terminalu;
- brak opłat – korzystanie z płatności zbliżeniowych BLIK jest bezpłatne;
- wysokie bezpieczeństwo – odblokowanie urządzenia i tokenizacja zamiast numeru karty.
Proces wdrażania BLIK zbliżeniowego na iOS
Uruchomienie BLIK zbliżeniowego na iOS to projekt wymagający współpracy PSP, banków, Apple i dostawców technologii. PSP deklaruje ambicję by jako pierwsi w Europie uruchomić niezależne od Apple płatności zbliżeniowe na iOS.
Technologia została przekazana bankom, a wdrożenia w aplikacjach planowane są na 2025 rok. Priorytetem jest dopięcie wymagań Apple, aby płatność BLIKIEM na iOS była tak samo łatwa i wygodna jak Apple Pay.
PSP przygotowuje dodatkowe funkcje zachęcające użytkowników iPhone’ów do wyboru BLIK; szczegóły pozostają niejawne. Równolegle trwają testy – np. polski fintech Verestro (powiązany z mBankiem) prowadzi próby w formule family and friends, skupiając się na tokenizacji i doświadczeniu użytkownika.
Harmonogram i najważniejsze daty
Poniższe zestawienie porządkuje kluczowe kamienie milowe związane z dostępnością BLIK na iOS:
| Etap | Szczegóły | Data/Status |
|---|---|---|
| iOS 17.4 | Udostępnienie w EOG API HCE dla płatności zbliżeniowych | marzec 2024 |
| Digital Markets Act | Obowiązki Apple w EOG na 10 lat | od 17 lipca 2024 |
| Zapowiedź PSP | Oficjalna informacja o BLIK zbliżeniowym na iPhone’y | grudzień 2024 |
| Przekazanie technologii | PSP dostarcza bankom komponenty wdrożeniowe | 2024/2025 |
| Pierwsze wdrożenia | Start produkcyjny w bankach | 2025 |
| ING Bank Śląski | Regulamin z zapisami o usłudze na iOS | 20 czerwca 2025 |
| Transakcje produkcyjne | Pierwsze płatności klientów | I połowa 2025 |
Wyzwania techniczne i regulacyjne
Najistotniejsze obszary, które muszą zostać spełnione, aby zapewnić jakość i bezpieczeństwo usługi:
- dostęp do HCE – uzyskanie specjalnego uprawnienia Apple oraz spełnienie wymogów bezpieczeństwa i prywatności;
- zgodność ze standardami – obsługa ISO 14443-4 i ISO 7816-4, a także mechanizmów field detect i double‑click (działanie także przy zablokowanym iPhonie);
- regulacje UE – pełna zgodność z PSD2 i SCA (dwuskładnikowe uwierzytelnienie: urządzenie + biometria lub PIN);
- interoperacyjność – jednolite doświadczenie użytkownika w różnych bankach i spójna integracja z iOS;
- nadzór i spory – przestrzeganie zobowiązań wobec KE, współpraca z niezależnym powiernikiem i komisją odwoławczą;
- edukacja użytkowników – wyraźna komunikacja korzyści BLIK i prosta aktywacja, by konkurować z Apple Pay.
Przygotowania sektora bankowego
ING Bank Śląski jest najbardziej zaawansowany formalnie (zmiana regulaminu), ale oczekiwany jest również szybki ruch ze strony Banku Millennium (pionier Android 2021), PKO Banku Polskiego, Santander Bank Polska, mBanku i Alior Banku. Cel: szeroka dostępność od startu.
Banki, wspólnie z PSP i dostawcami technologii (m.in. w obszarze tokenizacji), koncentrują się na jakości wdrożenia, testach i wsparciu klienta. Zakres przygotowań operacyjnych obejmuje:
- wsparcie i obsługę – skalowanie zespołów helpdesk, procedury rozwiązywania problemów;
- szkolenia – materiały i sesje dla pracowników oddziałów i call center;
- komunikację – instrukcje w aplikacjach, wideo, poradniki na stronach WWW;
- testy i pilotaż – transakcje w różnych środowiskach, pilotaż i stopniowe udostępnianie funkcji z monitoringiem stabilności i bezpieczeństwa.
